Blog firmowy
Promień gięcia blach – jak obliczyć? Jaki jest minimalny?
Podczas gięcia blachy należy wziąć pod uwagę liczne czynniki, które wpływają na proces kształtowania metalu. Minimalny promień gięcia stanowi niezwykle istotną kwestię, gdyż określa, w jaki sposób można wykonać zagięcie bez narażenia materiału na utratę wytrzymałości w wyniku zerwania włókien. W przypadku niewłaściwego obliczenia tego parametru może dojść do osłabienia, a nawet pęknięcia obrabianego elementu, dlatego warto wiedzieć jak zmierzyć promień gięcia blachy.
Aby wyjaśnić, jaką rolę odgrywa promień gięcia, trzeba przybliżyć sam proces kształtowania blachy. Gięcie ma na celu nadanie arkuszowi odpowiedniego kształtu poprzez wywarcie nacisku za pośrednictwem odpowiedniego stempla, wprawianego w ruch przez belkę prasy krawędziowej. Osiągnięta siła jest wystarczająco duża, aby przekroczyć granicę plastyczności materiału. Jest to wartość, poniżej której blacha po odjęciu nacisku będzie dążyła do odzyskania poprzedniego kształtu. Dopiero przekroczenie granicy plastyczności umożliwia trwałe zgięcie metalu i nadanie mu odpowiedniego kształtu. Jednocześnie należy uważać, aby jednocześnie nie została przekroczona wytrzymałość na rozciąganie, gdyż w tym wypadku może dojść do uszkodzenia obrabianej części.
Podczas gięcia zewnętrzna warstwa metalu ulega rozciągnięciu, podczas gdy włókna po wewnętrznej stronie zostają ściśnięte. Pomiędzy tymi dwoma granicami znajduje się warstwa neutralna, czyli linia, która nie zostaje rozciągnięta lub ściśnięta podczas gięcia. Oprócz tych czynników, na minimalny promień gięcia blachy wpływa także rodzaj materiału, jego grubość, metoda i szybkość gięcia, wykorzystane narzędzia, siła nacisku prasy oraz kierunek walcowania blachy. Uwzględnienie tych parametrów jest niezbędne, aby uniknąć spadku jakości podczas kształtowania metalu.
Pod tą nazwą kryje najmniejszy możliwy promień zgięcia, przy którym obrabiany element nie ulegnie złamaniu. W przypadku przekroczenia tej granicy na powierzchni blachy pojawiają się uszkodzenia, natomiast przekrój poprzeczny w miejscu gięcia jest narażony na pęknięcie. Chociaż niektóre z tych skaz mogą być niedostrzegalne dla oka, jeżeli taki element zostanie poddany naprężeniom lub naciskowi, może ulec zniszczeniu i doprowadzić do poważnego wypadku. Ryzyko to maleje wraz ze zwiększeniem promienia gięcia, natomiast im mniejszy promień gięcia – a większy zamierzony kąt gięcia – tym mniejsza grubość blachy w miejscu zgięcia. Z tego powodu przestrzeganie wytycznych dotyczących minimalnego promienia gięcia stanowi surowy wymóg podczas obróbki metalu.
Najważniejszym, choć nie jedynym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę w tym przypadku, jest rodzaj obrabianego materiału. Różne stopy zachowują się inaczej podczas gięcia, co wynika ze składu, grubości materiału i współczynnika plastyczności. Ten ostatni termin jest stosunkiem granicy plastyczności wobec wytrzymałości materiału na rozciąganie. Jest to istotne podczas obliczania minimalnego promienia gięcia, gdyż wysoka odporność na rozciąganie materiału wiąże się zazwyczaj z większym promieniem minimalnym. Na szczęście w większości przypadków nie zachodzi konieczność samodzielnego brania pod uwagę wszystkich parametrów. Aby obliczyć minimalny promień gięcia blachy, trzeba porównać jej typ oraz grubość z odpowiednią tabelą w celu uzyskania konkretnej wartości.
Jeżeli nie posiadamy gotowych wzorów, należy skorzystać z wartości określonych w dokumencie DIN 250. Norma ta wskazuje dopuszczalne oraz preferowane promienie gięcia dla zróżnicowanych materiałów. Mając do dyspozycji tabelę dopuszczalnych promieni gięcia w milimetrach, trzeba jeszcze stwierdzić z jakim materiałem przyszło nam pracować. Jest to niezwykle istotne, gdyż rodzaj surowca wpływa znacząco na obliczenia. Aby obliczyć minimalny promień gięcia blachy stalowej, należy przyjąć promień równy grubości blachy (jeżeli ma ona mniej niż 6 mm) lub równy 1,2 grubości blachy (jeżeli jej grubość jest większa bądź równa 6 mm). Następnie należy porównać otrzymany wynik z tabelą zawartą w normie DIN 250 i wybrać wartość równą lub najbliższą tej obliczonej.
Przeczytaj także: Współczynnik K gięcia blachy - czym jest? Jak prawidłowo obliczyć?
Jak czynniki wpływają na proces gięcia blachy?
Aby wyjaśnić, jaką rolę odgrywa promień gięcia, trzeba przybliżyć sam proces kształtowania blachy. Gięcie ma na celu nadanie arkuszowi odpowiedniego kształtu poprzez wywarcie nacisku za pośrednictwem odpowiedniego stempla, wprawianego w ruch przez belkę prasy krawędziowej. Osiągnięta siła jest wystarczająco duża, aby przekroczyć granicę plastyczności materiału. Jest to wartość, poniżej której blacha po odjęciu nacisku będzie dążyła do odzyskania poprzedniego kształtu. Dopiero przekroczenie granicy plastyczności umożliwia trwałe zgięcie metalu i nadanie mu odpowiedniego kształtu. Jednocześnie należy uważać, aby jednocześnie nie została przekroczona wytrzymałość na rozciąganie, gdyż w tym wypadku może dojść do uszkodzenia obrabianej części.
Podczas gięcia zewnętrzna warstwa metalu ulega rozciągnięciu, podczas gdy włókna po wewnętrznej stronie zostają ściśnięte. Pomiędzy tymi dwoma granicami znajduje się warstwa neutralna, czyli linia, która nie zostaje rozciągnięta lub ściśnięta podczas gięcia. Oprócz tych czynników, na minimalny promień gięcia blachy wpływa także rodzaj materiału, jego grubość, metoda i szybkość gięcia, wykorzystane narzędzia, siła nacisku prasy oraz kierunek walcowania blachy. Uwzględnienie tych parametrów jest niezbędne, aby uniknąć spadku jakości podczas kształtowania metalu.
Minimalny promień gięcia blach – czym jest?
Pod tą nazwą kryje najmniejszy możliwy promień zgięcia, przy którym obrabiany element nie ulegnie złamaniu. W przypadku przekroczenia tej granicy na powierzchni blachy pojawiają się uszkodzenia, natomiast przekrój poprzeczny w miejscu gięcia jest narażony na pęknięcie. Chociaż niektóre z tych skaz mogą być niedostrzegalne dla oka, jeżeli taki element zostanie poddany naprężeniom lub naciskowi, może ulec zniszczeniu i doprowadzić do poważnego wypadku. Ryzyko to maleje wraz ze zwiększeniem promienia gięcia, natomiast im mniejszy promień gięcia – a większy zamierzony kąt gięcia – tym mniejsza grubość blachy w miejscu zgięcia. Z tego powodu przestrzeganie wytycznych dotyczących minimalnego promienia gięcia stanowi surowy wymóg podczas obróbki metalu.
Jak obliczyć promień gięcia blachy?
Najważniejszym, choć nie jedynym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę w tym przypadku, jest rodzaj obrabianego materiału. Różne stopy zachowują się inaczej podczas gięcia, co wynika ze składu, grubości materiału i współczynnika plastyczności. Ten ostatni termin jest stosunkiem granicy plastyczności wobec wytrzymałości materiału na rozciąganie. Jest to istotne podczas obliczania minimalnego promienia gięcia, gdyż wysoka odporność na rozciąganie materiału wiąże się zazwyczaj z większym promieniem minimalnym. Na szczęście w większości przypadków nie zachodzi konieczność samodzielnego brania pod uwagę wszystkich parametrów. Aby obliczyć minimalny promień gięcia blachy, trzeba porównać jej typ oraz grubość z odpowiednią tabelą w celu uzyskania konkretnej wartości.
Jeżeli nie posiadamy gotowych wzorów, należy skorzystać z wartości określonych w dokumencie DIN 250. Norma ta wskazuje dopuszczalne oraz preferowane promienie gięcia dla zróżnicowanych materiałów. Mając do dyspozycji tabelę dopuszczalnych promieni gięcia w milimetrach, trzeba jeszcze stwierdzić z jakim materiałem przyszło nam pracować. Jest to niezwykle istotne, gdyż rodzaj surowca wpływa znacząco na obliczenia. Aby obliczyć minimalny promień gięcia blachy stalowej, należy przyjąć promień równy grubości blachy (jeżeli ma ona mniej niż 6 mm) lub równy 1,2 grubości blachy (jeżeli jej grubość jest większa bądź równa 6 mm). Następnie należy porównać otrzymany wynik z tabelą zawartą w normie DIN 250 i wybrać wartość równą lub najbliższą tej obliczonej.
Przeczytaj także: Współczynnik K gięcia blachy - czym jest? Jak prawidłowo obliczyć?